ห้องน้ำบนเครื่องบิน นี่เป็นพื้นที่ลึกลับที่หลายคนกลัว ไม่กล้าใช้ หรือถ้าจำเป็นต้องใช้ ก็จะรู้สึกคับแคบ รีบใช้รีบออก แถมหาอะไรก็ไม่ค่อยเจอ แล้วยังรู้สึกไม่สะอาดอีกด้วย แต่ความจริงแล้ว ห้องน้ำบนเครื่องบิน ถูกออกแบบมาอย่างถูกสุขลักษณะ มีเครื่องใช้ต่างๆ อำนวยความสะดวกอย่างครบถ้วน ในพื้นที่จำกัดครับ เพียงแต่เราต้องเรียนรู้สักนิด เท่านั้นเอง

ต้องยอมรับว่า มีคนจำนวนมาก ไม่อยากใช้ห้องน้ำบนเครื่องบิน ด้วยเหตุผลหลากหลายประการครับ ไม่ว่าจะเป็น หาไม่เจอ ไม่รู้อยู่ไหน, ขี้เกียจลุกข้ามคนอื่นออกไปเข้าห้องน้ำ อั้นไว้เดี๋ยวก็ถึงแล้ว (นิ่วจะถามหานะครับ), คิดไปเองว่าต้องสกปรก, ห้องคับแคบ ไม่สะดวก, ไม่รู้ว่าลุกไปเข้าห้องน้ำได้ตอนไหนบ้าง? .. และเหตุผลอื่นๆ ที่ทำให้หลายคนเลือกที่จะไม่ใช้ห้องน้ำบนเครื่องบินไปเลยก็มี

วันนี้ผมจะพาไปดูห้องน้ำบนเครื่องบินหลากหลายแบบครับ เพื่อให้ทุกคนใช้มันได้อย่างถูกต้อง ถูกสุขอนามัย และไม่ต้องอั้นจนเสียสุขภาพ

Aircraft Lavatory

จำนวนห้องน้ำบนเครื่องบิน จะแปรผันไปตามสายการบินและชั้นที่โดยสารครับ ซึ่งโดยปกติแล้ว จะมีห้องน้ำอยู่ที่ประมาณหนึ่งห้องต่อผู้โดยสาร 40 -50 คน สำหรับชั้น Economy และมักจะมีขนาดเล็ก เพื่อประหยัดพื้นที่ของเครื่องบิน แต่เชื่อหรือไม่ว่า ในห้องน้ำขนาดเล็กๆ นี้ จะมีอุปกรณ์ต่างๆ เหล่านี้เกือบทั้งหมด

• อ่างล้างมือ
• ส้วมชนิดไม่ใช้น้ำ
• กระจกเงา
• กระดาษชำระ
• กระดาษเช็ดมือ/เช็ดหน้า
• สบู่ล้างมือ
• ถ้วยกระดาษ (สำหรับใช้บ้วนปาก ห้ามดื่ม)
• ถังขยะ
• ราวจับสำหรับพยุงตัว
• ช่องเสียบปลั๊ก
• ปุ่มเรียกพนักงานในกรณีฉุกเฉิน
• โต๊ะสำหรับเปลี่ยนผ้าอ้อมเด็ก (เฉพาะบางห้อง)
• ที่เขี่ยบุหรี่ (แม้ว่าจะมีการห้ามสูบบุหรี่บนเครื่องบินทุกไฟลต์อยู่แล้วก็ตาม)
• เครื่องใช้อำนวยความสะดวก (โลชั่น น้ำหอม ชุดแปรงสีฟัน ฯลฯ)

ในเมื่อมันมีอุปกรณ์เยอะแยะมากมายแบบนี้ อัดอยู่ในห้องขนาดเล็ก ก็ไม่แปลกครับ ที่มันจะดูลึกลับ ช่องเล็กช่องน้อยเยอะแยะไปหมดจนหาไม่เจอ ใช้ไม่ถูก แต่มันไม่ได้ยากเลยครับ มาดูพร้อมกัน

ห้องน้ำอยู่ไหน !???

บนเครื่องบินจะมีป้ายห้องน้ำบอกอยู่เสมอครับ แต่ต้องสังเกตเพิ่มเติมนิดนึงก็คือ ป้ายห้องน้ำมักจะเป็นไฟบอกสถานะด้วยว่าห้องน้ำนั้นว่างอยู่หรือไม่ (มักใช้สีเขียวกับสีแดงบอก หรือ อาจจะใช้ไฟกากบาทสีแดง เพื่อบอกว่าตอนนั้นห้องน้ำไม่ว่าง) เลยอาจจะไม่ต้องเสียเวลาลุกไปเพื่อไปยืนรอหน้าห้องน้ำนะครับ

อีกศัพท์คำนึงที่ควรรู้ ก็คือคำว่า “Lavatory Aft” โดยคำว่า “Aft” แปลว่า “หลัง” (เช่น Afternoon ก็แปลว่า หลังเที่ยง) ดังนั้น Lavatory Aft ก็คือป้ายที่บอกเราว่า “ห้องน้ำอยู่ด้านหลัง” ถ้าใครมองเห็นป้ายไฟนี้ ก็แปลว่าห้องน้ำอยู่ด้านหลังเราครับ ไม่ต้องเดินพุ่งไปหาป้ายให้เสียเวลา เพราะอาจจะเจอครัว ที่มีสาวแอร์นั่งเม้ามอยกินส้มตำกันอยู่

ในช่วงเวลาเร่งด่วนที่มีคนต้องการใช้ห้องน้ำเยอะ เช่น หลังเก็บถาดอาหารแล้ว อาจจะต้องลุกไปรอคิวหน้าห้องน้ำกันหน่อยนะครับ ก็ต้องแบ่งๆ กันใช้ไป

ประตูห้องน้ำเปิดยังไง? ล็อกยังไง?

แม้คนเดินทางบ่อย ก็อาจมึนงงครับ เพราะประตูห้องน้ำบนเครื่องบินมีหลายแบบ ที่มีวิธีการเปิดแตกต่างกัน วิธีการเปิดก็คือ ให้ดูก่อนว่าห้องน้ำห้องนั้นว่างหรือไม่ ด้วยการสังเกตแถบสีเขียวหน้าประตูแบบนี้ (ถ้าแดงแปลว่ามีคนอยู่ข้างในนะ) หรือคำว่า Vacant ที่แปลว่า ว่าง

จากนั้นดูวิธีการเปิดประตูครับ ซึ่งส่วนมากจะมีข้อความระบุชัดเจนอยู่แล้ว เช่น ประตูบานพับ จะมีข้อความระบุว่า “PUSH” หรือ “ผลัก” ก็ให้ผลักประตูบนตำแหน่งที่มีข้อความนั้นเลยครับ เอามือดันตรงบริเวณตัวอักษร PUSH นั้นเข้าไปเลย ประตูจะพับเปิดให้เราเอง

หรืออีกแบบ ที่ง่ายกว่า ก็จะเป็นลูกบิดให้เห็นชัดๆ อันนี้คงไม่มีใครเปิดไม่เป็นเนอะ หรือถ้าแบบดึง ก็จะมีข้อความเขียนว่า “PULL” ที่เราจะเห็นมือจับให้ดึงอย่างชัดเจน อันนี้ก็ไม่ยากอะไร

ส่วนวิธีการล็อก ส่วนมากเหมือนกันหมด ก็คือ ดันตัวล็อก สไลด์ไปจนสุดครับ วิธีสังเกตว่าล็อกแล้วหรือยัง ก็คือไฟในห้องน้ำ จะสว่างขึ้นเองเมื่อล็อกประตูห้องน้ำแล้วเท่านั้น ถ้าใครเข้าไปแล้วรู้สึกว่าห้องน้ำมืดๆ แปลว่ายังไม่ได้ล็อกห้องน้ำนะ ไม่ต้องหาสวิตช์เปิดไฟให้เสียเวลาครับ

Waterless Toilet

ส้วมบนเครื่องบิน จะเป็นแบบ “ส้วมไม่มีน้ำ” แบบที่หลายคนเห็นแล้วรู้สึกว่ามันสกปรก ไม่กล้าใช้ แต่ความจริงแล้ว มันไม่ได้สกปรกอะไรขนาดนั้นครับ

ก่อนที่จะลงไปนั่ง ขอย้ำให้สำรวจก่อนครับ ห้องน้ำบนเครื่องบินของสายการบินพาณิชย์เกือบทั้งหมด ยกเว้นโลว์คอสต์บางสายการบิน จะมีกระดาษรองนั่งมาให้ (แต่คุณต้องหาให้เจอ 555) หน้าตาของช่องเก็บกระดาษรองนั่ง ก็ประมาณนี้

หรือแบบนี้

ดึงออกมา 1 แผ่น และเอามือฉีกรอยต่อให้ขาดออกจากกัน จากนั้นให้วางทับลงไปก่อนที่จะลงไปนั่งครับ

เห็นมั้ย.. สะอาด น่านั่ง น่าใช้ ไม่ได้เลวร้ายอย่างที่คิดเลย

ส่วนคุณผู้ชายที่จะฉี่อย่างเดียว ขอให้ยกฝารองนั่งขึ้นทุกครั้งครับ ถ้ากลัวมือเปื้อน ก็เอาทิชชู่จับก็ได้นะ (ทิชชู่ในห้องน้ำ สามารถทิ้งลงโถส้วมได้เลย)

พอทำธุระเสร็จแล้ว ให้ปิดฝาของส้วมลงมา ก่อนที่จะกด Flush ทำความสะอาดครับ โดยให้สังเกตสัญลักษณ์ Flush ประมาณนี้ เพื่อกดทำความสะอาด (กระดาษรองนั่ง สามารถทิ้งลงโถส้วมได้เลยเช่นกันครับ)

เมื่อกดแล้ว จะมีเสียงดูดจากพลังของเครื่องดูดสุญญากาศ ดูดทำความสะอาดของเสียเราไปแบบไม่ต้องใช้น้ำ เป็นอันเสร็จพิธีการ

ส้วมที่ผมชื่นชอบมาก อยู่บนสายการบิน ANA ครับ เพราะถึงจะอยู่บนเครื่องบิน แต่ก็มีระบบฉีดทำความสะอาดตามมาตรฐานญี่ปุ่น แบบปรับระดับความแรงของน้ำได้ด้วย แถมวิธีการกดชักโครกก็แค่เอามือโบกหน้าเซ็นเซอร์เท่านั้น ไม่ต้องเอามือสัมผัสกับปุ่มใดๆ เลย (ขอแนะนำให้ไปลองกัน)

Wash Basin

ก่อนออกจากห้องน้ำ อย่าลืมล้างมือทำความสะอาดครับ ส่วนมากจะเป็นระบบเซนเซอร์ไร้สัมผัส เอามือไปอังไว้หน้าก๊อก เดี๋ยวน้ำก็ไหลออกมาเองครับ หรือบางรุ่น ก็ต้องกดน้ำเอา ลองสังเกตดูนะครับ ส่วนสบู่เหลวก็จะมีให้บริการด้วยเสมอ อยู่ใกล้ๆ กันนั่นแหละ

ทิชชู่สำหรับเช็ดมือ มักจะอยู่ใกล้ๆ กับอ่างล้างมือนี่แหละ หน้าตาประมาณนี้

หลายสายการบิน มักจะมีชุดแปรงสีฟันวางไว้ให้ใช้ครับ หรือถ้าไม่มี สามารถขอจากพนักงานต้อนรับได้ (ยกเว้นสายการบินโลว์คอสต์ ที่ไม่มีแน่ๆ) โดยบริเวณอ่างล้างมือ จะมีถ้วยกระดาษเล็กๆ ไว้ให้ใช้บ้วนปากได้ แต่อย่าดื่มน้ำจากก๊อกในห้องน้ำเด็ดขาดนะครับ

ส่วนที่ลึกลับที่สุด น่าจะเป็นถังขยะครับ เช็ดมือเช็ดหน้าเสร็จไม่รู้จะทิ้งตรงไหน ให้สังเกตฝาถังขยะ จะมีหน้าตาแบบนี้

โดยถังขยะในห้องน้ำเครื่องบิน จะมีฝาปิดสนิทแบบนี้เสมอ เราจะไม่มีทางได้เห็นถังขยะเปิดฝาทิ้งไว้แน่นอน เพราะถังขยะบนเครื่องบิน ภายในจะเป็นวัสดุกันไฟ เพื่อป้องกันคนนิสัยไม่ดีทิ้งก้นบุหรี่ลงไป และต้องมีฝาปิดเอาไว้มิดชิดเพื่อควบคุมปริมาณออกซิเจนในถัง ไม่ให้ไฟลุกขึ้นมานั่นเอง

วิธีการเปิดฝาถังขยะ ให้สังเกตครับ ว่าเป็นแบบมีที่เหยียบที่พื้นหรือไม่ ถ้ามีก็เอาเท้าเหยียบเพื่อเปิดฝาถังเลย หรือถ้าไม่มี ต้องใช้มือกดฝาถังขยะลงไป แล้วค่อยทิ้งขยะลงไป (ถุงอ้วกที่ใช้แล้ว ให้ปิดปากถุงด้วยแถบลวดปากถุง และให้ทิ้งลงถังขยะนี้ อย่าทิ้งลงโถส้วมครับ)

อย่ายัดขยะ หรือกระดาษที่ใช้แล้วเอาไว้ตามช่องอื่นๆ ในห้องน้ำนะครับ น่ารังเกียจมากครับ

ห้ามสูบบุหรี่ แม้จะมีที่เขี่ยบุหรี่ในห้องน้ำ

หลายคนคงสงสัยครับ ว่าสายการบินมักจะประกาศห้ามอย่างชัดเจนทุกครั้งที่ขึ้นเครื่อง และมีป้ายห้ามสูบบุหรี่อยู่เต็มเครื่องบินไปหมด แต่ในห้องน้ำก็ยังมีที่เขี่ยบุหรี่มาให้อยู่ดี แบบนี้แอบสูบได้ไหมนะ? ขอเตือนเลยว่า “ห้ามสูบบุหรี่บนเครื่องบิน” โดยเด็ดขาดครับ มีความผิดตาม พ.ร.บ.การเดินอากาศ มีโทษจำคุกและปรับหลายหมื่นบาท

ส่วนเหตุผลที่เครื่องบินพาณิชย์ทุกลำ ต้องมีที่เขี่ยบุหรี่ เนื่องจากเป็นกฎข้อบังคับการบินที่จะต้องมีไว้ในกรณีที่มีผู้โดยสารแอบสูบบุหรี่ เพราะจะปลอดภัยกว่าการที่ผู้โดยสารจะหาทางทิ้งบุหรี่และไปติดไฟในที่อื่นๆ นั่นเองครับ

ข้อปฏิบัติ และ ข้อห้ามในการใช้ห้องน้ำบนเครื่องบิน

1. ห้ามสูบบุหรี่เด็ดขาด และ การทำลายหรือดัดแปลงเครื่องตรวจจับควันในห้องน้ำไม่ให้ทำงาน มีโทษตาม พ.ร.บ.การเดินอากาศ โดนปรับหนักมากครับ
2. อย่าดื่มน้ำจากก๊อกน้ำในเครื่องบิน (สกปรก ดื่มไม่ได้) ถ้าจะดื่มน้ำ ให้ขอจากพนักงานต้อนรับบนเครื่องบินเท่านั้น
3. ห้องน้ำบนเครื่องบินมีจำนวนน้อย อย่าใช้นานเกินความจำเป็น โดยเฉพาะช่วงเร่งด่วนที่มีคนต้องการใช้ห้องน้ำจำนวนมาก
4. ห้ามทิ้งสิ่งของอื่นๆ ที่ไม่ใช่กระดาษทิชชู่ในห้องน้ำ ลงไปในโถส้วมเด็ดขาดครับ เพราะจะทำให้ระบบ Flush อุดตัน และอาจจะต้องปิดห้องน้ำนั้นไปตลอดเที่ยวบิน ห้องน้ำมีน้อยอยู่แล้ว อย่าสร้างความเดือดร้อนเลยนะครับ ถ้าจะทิ้งอะไรให้ทิ้งลงถังขยะแทน หรือถ้าชิ้นใหญ่กว่านั้น ฝากแอร์คนสวยไปทิ้งได้ครับ
5. รักษาความสะอาดครับ ห้องนึงใช้ร่วมกันหลายสิบคนในเที่ยวบินนั้นๆ ใจเขาใจเรานะครับ
6. หาอะไรไม่เจอ ใช้อันไหนไม่เป็น ถามพนักงานต้อนรับบนเครื่องบินได้ครับ ไม่ต้องอาย ดีกว่าใช้ผิดๆ จนต้องเดือดร้อนกัน
7. ในห้องน้ำ จะมีไฟบอกสถานะให้กลับไปนั่งที่นะครับ ถ้าไฟนี้ติด (ไม่ว่าจะใกล้ลงจอด หรือ เจอสภาพอากาศแปรปรวน เสี่ยงต่อการตกหลุมอากาศ) ให้ปฏิบัติตามอย่างเคร่งครัด รีบทำธุระให้เสร็จและออกจากห้องน้ำ เพื่อกลับไปยั่งที่นั่งและรัดสายเข็มขัดโดยเร็วครับ เพื่อความปลอดภัยของคุณเอง ไม่ใช่ของคนอื่นเลยนะครับ

บทความโดย:
อู๋ spin9

Aircraft Lavatory Aircraft Toilet Airplane Toilet วิธีใช้ห้องน้ำเครื่องบิน ห้องน้ำบนเครื่องบิน ห้องน้ำเครื่องบิน

spin9

อู๋ spin9, Frequent flyer, Content creator, Founder of spin9.me, MINI-TH.com and BIMMER-TH.com, Vantage Point, UK and German alumni. email: spin9.me@gmail.com